Choroby psychiczne – CHAD – depresja – mania

Australijscy naukowcy mają nadzieję, że ciekawe zjawisko optyczne polepszy nasze rozumienie depresji maniakalnej i być może pewnego dnia pozwoli stworzyć test diagnostyczny.
Neurolog, dr Steven Miller z Monash University w Melbourne wraz z kolegami donoszą o swoich odkryciach w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences.
„Wiemy, że depresja maniakalna, czyli choroba afektywna dwubiegunowa, jest bardzo dziedzicznym zaburzeniem,” mówi dr Miller. „Ale świat ma duże problemy z odnalezieniem genów, które są powiązane z tym schorzeniem.”
Mówi także, że jednym z kluczowych problemów jest fakt, że diagnoza osób z depresją maniakalną może być zawodna.
Miller i jego zespół próbowali odnaleźć biologiczny znacznik choroby afektywnej dwubiegunowej, który mógłby być wykorzystany w celu uzupełnienia diagnozy klinicznej. Aby to zrobić, przestudiowali sztucznie wywołane zjawisko ‘obuocznej rywalizacji’. W codziennym życiu, lewe i prawo oko patrzą mniej więcej w ten sam punkt, a mózg składa oba obrazy, pozwalając odczuwać odległość, mówi dr Miller. Ale gdy każdemu oku podamy całkowicie różny obraz, to wywołuje to zaburzenie normalnego stanu.
Zamiast łączyć oba obrazy, mózg najpierw skupia się na jednym obrazie, a potem przeskakuje na drugi.
“To jest zjawisko percepcyjnego przeskoku”, mówi dr Miller.
Mówi, że przeskok zwykle pojawia się średnio co 1 – 2 sekundy, ale ten wskaźnik może się znacznie różnić dla różnych ludzi.
Analiza wskaźnika przeskoku
W dwóch poprzednich badaniach dr Miller, pracując z prof. Jack Pettigrew w University of Queensland, sprawdzili wskaźnik przeskoku u 200 pacjentów stosując specjalne gogle, które pokazywały paski poziome jednemu oku, a pionowe drugiemu.
Odkryli, że ludzie z chorobą afektywną dwubiegunową mają statystycznie wyraźnie niższy średni wskaźnik przeskoku – około 3 do 4 sekund, a w niektórych przypadkach nawet od 7 do 10 sekund.
Aby jednak ustalić czy ta różnica jest rzeczywiście biologicznym markerem dla choroby afektywnej dwubiegunowej czy czy jest np. efektem ubocznym działania leków, potrzebne były dalsze badania. W najnowszych badaniach dr Miller i jego zespół z Queensland Institute of Medical Research porównali wskaźnik przeskoku u blisko 350 par bliźniąt bez zaburzeń psychicznych. Identyczne bliźnięta miały bardziej zbliżony wskaźnik przeskoku niż te mniej podobne do siebie, co jest dowodem na to, że jest to parametr dziedziczny, twierdzi dr Miller.
Jeżeli różnica we wskaźniku była efektem ubocznym leków, nie można by było spodziewać się takiego wyniku. Dr Miller mówi, że genetyka jest odpowiedzialna w 52% za zmienność wskaźnika przeskoku i sugeruje, że jest biologicznym markerem choroby afektywnej dwubiegunowej. „Stwierdzenie to ma znaczenie kliniczne” – mówi.
Testy diagnostyczne?
Dr Miller mówi jednak, że jeszcze jest zbyt wcześnie by stwierdzić czy mierzenie wskaźnika przeskoku może być stosowane jako test na chorobę afektywną dwubiegunową. Wskaźnik przeskoku musi być zweryfikowany, np. na dużej liczbie ludzi ze stwierdzoną klinicznie depresją maniakalną. Badając krewnych pacjentów chorych na CHAD, można by także określać biologiczne predyspozycje do tego zaburzenia. Korzystanie ze wskaźnika przeskoku zamiast diagnozy klinicznej w celu klasyfikacji pacjentów w badaniach genetycznych nad chorobami psychicznymi może okazać się pomocne przy odnajdywaniu kolejnych genów odpowiedzialnych za te schorzenia.
Dr Miller podkreśla, że takie badania nie prowadzą do utworzenia genetycznego testu na CHAD i inne choroby psychiczne, ale pozwalają zidentyfikować geny, które warunkują podatność na te zaburzenia. Możliwe, że wskaźnik przeskoku będzie udowodniony jako biologiczny marker podatności na schizofrenię i chorobę afektywną dwubiegunową, które mogą być trudne do rozróżnienia za pomocą klinicznej diagnozy.
Psychiatra prof. Gordon Parker z Sydney’s Black Dog Institute mówi, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby można było przyjąć wskaźnik przeskoku jako marker ale przyznaje, że rozwijanie biologicznych wyznaczników jest istotne.
Obszar zastosowań (zarówno dla depresji i choroby afektywnej dwubiegunowej) byłby wyraźnie zaawansowany dla takich markerów, jak do tej pory nie powstały żadne, które ostatecznie potwierdzałyby chorobę.

Źródło abc.net.au